استراتژی نظامی آتی آلمان؛ ایفای نقش بیشتر در نظام جهانی

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل-شقایق لامع زاده: روزهای گذشته «اورزلا فون در لاین» وزیر دفاع آلمان خبری جنجالی را اعلام کرد که طی آن از انتشار کتابی استراتژیک پرده برداشته بود. کتاب سفید عنوان مصطلحی برای نوعی کتاب استراتژیک دفاعی است که نه تنها در آلمان بلکه در برخی دیگر از کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا منتشر شده است. آنچه در ذیل می آید نگاهی اجمالی به این کتاب است:

آلمان در سالهای ۱۹۶۹، ۱۹۷۱/۷۲, ۱۹۷۳/۷۴, ۱۹۷۵/۷۶, ۱۹۷۹, ۱۹۸۳, ۱۹۸۵, ۱۹۹۴  دست به انتشار کتاب سفید زد، همچنین آخرین نسخه آن در سال ۲۰۰۶ میلادی در دوره  «فرانتس یوزف یونگ» در پست وزارت دفاع این کشور منتشر شده بود.

این کتاب در آن زمان تحت عنوان « کتاب سفید برای سیاست های دفاعی دولت آلمان» منتشر می شد. از آخرین انتشار این کتاب یعنی سال ۲۰۰۶ میلادی تا کنون ده سال می گذرد. آلمان برای این کتاب ده سال زمان گذاشته و «اورزلا فون در لاین» وزیر دفاع کنونی این کشور در سال ۲۰۱۴ میلادی خبر از انتشار جدیدترین نسخه این کتاب داده است.

تدوین این کتاب در آغاز سال ۲۰۱۶ میلادی در وزارت دفاع آلمان به پایان رسید و سپس در کابینه این کشور نیز به تصویب رسید.

کتاب مذکور حاوی سیاست های امنیتی، موقعیت ارتش آلمان و چشم انداز آتی سیاست های نظامی- تدافعی است.

بی شک انتشار این کتاب به معنی آن است که آلمان بدنبال نقش رهبری در جهان است. برلین می‌خواهد بعنوان یک «قدرت سازنده و فعال» در عرصه بین‌الملل  و همچنین یک «بازیگر کلیدی» در اتحادیه اروپا ظاهر شود.

در پیش‌نویس کتاب سفید مشخصا به ادغام آلمان در اتحادیه اروپا، رسیدن به جایگاهی ثابت و محکم در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ناتو و همچنین همکاری‌های امنیتی با ایالات متحده تأکید شده است.

 در کتاب سفید ۲۰۱۶ همچنین همبستگی با متحدان بعنوان بخشی از منافع ژرمن ها مطرح شده است.

در گزارش هایی که از سوی وزارت دفاع آلمان منتشر شده همچنین اعلام شده که تجارت آزاد و همکاری‌های اطلاعاتی نیز به‌ عنوان بخشی دیگر از منافع امنیتی و سیاسی آلمان ذکر شده اند.

 با این وجود در سند امنیتی-دفاعی ۲۰۱۶ به این مسئله اشاره شده که برلین در مقابل چالش‌هایی قرار گرفته که از آمادگی لازم و کافی برای رویارویی با آنها برخوردار نیست،  به‌خصوص از نظر تجهیزات و امکانات نظامی که ارتش فدرال در این زمینه با کمبود قابل توجهی روبرو است.

برخی منابع خبری توانستند به ده مورد از بندهای این کتاب دست پیدا کنند که عبارتند از:

1-مسئولیت بیشتر آلمان در نظم جهانی

2-تقویت ارتش آلمان

3-افزایش اعزام نیروهای دفاعی در داخل

4-همکاری بیش از پیش با ناتو

5-تقبل هزینه های دفاعی به خصوص در بحث همکاری با ناتو

6-همکاری امنیتی و دفاعی با اروپا

7-تلاش برای برخورداری از جایگاه دائم در شورای امنیت سازمان ملل

8-خلع سلاح جهانی

9- ماموریت ها در قالب سازمان ملل

10-مشارکت با ناتو در محدود کردن تسلیحات اتمی.

دولت آلمان بعد از اتحاد دو بخش غربی – شرقی در سال ۱۹۹۰ میلادی و با افزایش انتظارات و خواسته‌های همپیمانان و شرکایش، سعی کرده با ایجاد و تقویت گفتمان «مسئولیت بیشتر» بکارگیری ارتش به عنوان ابزاری در خدمت سیاست خارجی را برای پذیرش این مسئولیت در میان افکار عمومی عادی جلوه دهد.

«ژنرال کارستن برویر» مدیر پروژه کتاب سفید ۲۰۱۶ در گفتگو با معاون موسسه آتلانتیک بروک درباره اینکه آیا آمریکا، انگلیس و فرانسه نیز از این نوع کتاب برخوردارند، اظهار داشت: آمریکایی ها در سال ۲۰۱۴ میلادی و کمی بعد از آنها انگلیسی ها کتابی از این دست منتشر کردند. در عین حال فرانسوی ها نیز در سال ۲۰۱۳ چنین کتابی را منتشر کردند.

وی معتقد است کتاب سفید ۲۰۱۶ آلمان ها جامع تر از آن چیزی است که تاکنون آمریکا، انگلیس و فرانسه منتشر کرده اند. این کتاب بازتاب مهم و با ارزشی در جامعه اروپا دارد.

مدیر پروژه کتاب سفید همچنین اعلام کرد که در مراحل تهیه و تدوین این کتاب با برخی مقامات آمریکایی نیز گفتگوهایی انجام شده است.

وی با اشاره به حملات تروریستی در اقصی نقاط دنیا گفت که سیاست های دفاعی برای مقابله با تروریسم باید مدرن و بروز شده و از استراتژی های نوین بهره گرفت.

به هر روی با توجه به گزارش‌های دوره‌ای کتاب سفید ۲۰۱۶  آلمان و اظهارات اخیر وزیر دفاع این کشور، از این پس عرصه بین‌الملل شاهد رویکردهای جدید نظامی و حضور نظامی جدی تری از سوی آلمان خواهد بود.